Afgelopen week mocht ik aan de slag met twee nieuwe klanten. Leraren in het basisonderwijs. Wat me opviel in hun worsteling is dat ze zich zo alleen voelen. En dat hoor ik vaak als het niet zo lekker gaat op school. In de groep sta je bijna altijd alleen. Je moet in je eentje, on the spot, kiezen hoe je gaat reageren. In je eentje de dag opstarten, waarmee je een basis legt voor de rest voor de dag. En je dealt alleen met het kind met heftige driftbuien.
Hulp vragen is een no go
Maar vooral het idee in je hoofd dat je het alleen móet kunnen. Dat je anders geen goede leerkracht bent. Dat je kwetsbaar opstellen over wat niet goed lukt in de klas eigenlijk geen optie is in het team. Dat vragen om achtervang als je voor het eerst op een school komt invallen, een no go is. Want een bewijs dat je niet goed genoeg bent. Dat toegeven dat de groep je boven het hoofd groeit, niet kan.
Je bent geen sukkel als je om hulp vraagt
Ik zou alle leerkrachten die zich alleen voelen een hart onder de riem willen steken. Je hoeft het niet alleen te doen. Echt niet. Niemand kan alles goed. Iedereen heeft wel eens hulp nodig. Je bent samen een team, en samen maak je het onderwijs. Het zijn overtuigingen, gedachten in je hoofd, die je naar beneden halen en je het gevoel geven dat je alleen bent. Die je angstig maken.
Je kunt jezelf een ander verhaal vertellen
Het is een verhaal dat je aan jezelf vertelt. Het verhaal met als titel: Ik moet alles in de klas alleen kunnen, anders ben ik geen goede juf. En dat verhaal, die gedachten, maken de drempel hoog om toe te geven dat je het soms niet alleen kan en dat je om hulp kunt vragen.
We vertellen onszelf allerlei van dat soort verhalen. Een leerkracht die ik hiervoor begeleid heb, laten we haar Rian noemen, vertelde zichzelf bijvoorbeeld het verhaal dat ze zelf betitelde als: Het kan altijd beter. Herkenbare titel? Jaaaa! Ze legde de lat erg hoog voor zichzelf en was eigenlijk nooit tevreden. Ze was erg streng en kritisch tegen zichzelf en we merkten samen gedachten op als: dat heb ik ook niet handig aangepakt, mijn collega’s vinden me stom als ik dit voorstel doe, het is vast niet goed genoeg, lekker belangrijk dat ik dit vind, daar zit niemand op te wachten, nou, daar zullen de ouders blij mee zijn, etc. Het hielp haar niets. Ze werd er echt geen betere leerkracht door. Integendeel. Het remde haar af. Ze begon aan haar capaciteiten als leerkracht te twijfelen (terwijl haar directeur, collega’s en ouders haar een uitstekende juf vonden!). Ze overwoog zelfs het onderwijs achter zich te laten.
Tot ze herkende wat ze deed. Tot ze haar verhaal herkende. Ze koos voor een ander verhaal. Haar nieuwe verhaal is: ik ben prima. Het werkt echt. Als ze weer gedachten opmerkt die haar naar beneden halen, kiest ze voor het andere verhaal. Dat oude verhaal zal op blijven komen, maar hoeft geen invloed meer te hebben op je leven. Rian is gelukkig in het onderwijs gebleven en een stuk relaxter.
Welk verhaal wil jij jezelf vertellen?
Herkennen dat je een verhaal vertelt aan jezelf dat niet helpend is, is een belangrijke stap. Je ziet dan opeens wat je doet. Je kunt ernaar kijken en andere keuzes maken voor wat je gaat doen. Ook kun je, als je je verhaal opmerkt, een keuze maken voor een ander verhaal. Bijvoorbeeld het verhaal met als titel: ik hoef niet alles alleen te kunnen. Of: ik mag om hulp vragen. Of: ik ben goed genoeg, zelfs als iets niet lukt.
Opmerken van je verhaal en aandacht schenken aan een ander verhaal, een verhaal dat je helpt, werkt heel krachtig. Wat wordt de titel van het verhaal dat jij jijzelf gaat vertellen? Met welk verhaal wil jij graag de klas in?
Herken je dit bij jezelf? Zin om er samen eens over te sparren? Meld je dan gerust aan voor een inzichtsessie met mij.