Kevin
Het is vandaag nationale complimentendag. Ja, ook daar hebben ze een dag voor uitgevonden! En dat dat belangrijk is, ondervond ik een paar jaar geleden toen ik een leerkracht begeleidde. Een wat oudere juf in een pittige wijk. Ik kwam een tijdje wekelijks bij haar in de klas. De eerste keer viel me op dat ze nogal moeite had met Kevin. Ze raakte geïrriteerd en zat steeds op hem te vitten. We hebben allemaal wel eens een kind in de klas dat we iets raakt bij onszelf, toch? Helemaal herkenbaar. Maar niet handig hoe ze met hem omging natuurlijk.
Ik gaf als tip om hem elke dag een welgemeend compliment te geven. Zo ga je zelf namelijk al met andere ogen naar een kind kijken. Een week later was ik weer bij haar. Tijdens de les zei ze tegen Kevin: “Zo, Kevin, dat jij je werk nu al af hebt, dat had ik nóóit van jou verwacht!” In het nagesprek was ze behoorlijk trots op zichzelf dat het haar nu lukte om complimenten te geven aan Kevin. Het arme ventje…
We geven complimenten met het idee dat we aardig zijn tegen de ander. En dat het helpt om het zelfvertrouwen te vergroten. Helaas werkt dat niet zo met elk compliment. Bovenstaand voorbeeld is natuurlijk een mooie als het gaat om beroerde complimenten geven. Maar ook de complimenten die heel oké lijken, zoals: jee, wat ben jij slim, knap, etc. blijken áverechts te werken als het gaat om zelfvertrouwen. Daar ga je met je liefdevolle aanpak 😉.
We weten steeds meer over welke complimenten wel helpend zijn. Platform Groeimindset maakte bijvoorbeeld onderstaande poster met prachtige voorbeelden over effectieve complimenten. Die kun je hier gratis downloaden.
Kenmerken van effectieve complimenten
Gericht op gedrag in plaats van op de persoon
Wie je bent, daar heb je niet zoveel invloed op, maar op je gedrag wél. Als een kind steeds weer hoort dat hij bijvoorbeeld heel slim is, dan kan het lastig zijn als hij een keer iets doms doet of iets niet begrijpt. Dan kan hij juist door dit compliment een faalervaring krijgen. Complimenten gericht op vaststaande talenten of intelligentie werken faalangst in de hand en werken dus averechts.
Beschrijvend en concreet
Door te beschrijven wat je ziet en informatie te geven, wordt een compliment veel meer waard. Hoe vaak zeggen we niet: goed gelezen! Of: mooi! Dat zegt zo weinig. Probeer dus meer informatie te geven. Bijvoorbeeld: je las de woorden met -ch vlot en duidelijk.
Gericht op het proces en niet op het eindresultaat
Wat en hoe heb je het gedaan? Zo leer je kinderen ook wat goede strategieën zijn. Ook kun je op die manier benadrukken dat oefenen, fouten maken, in kleine stapjes jezelf verbeteren heel belangrijk zijn en minstens zoveel waard als een perfect eindresultaat.
Weinig oordelend
Er zit vaak een oordeel aan complimenten. Ik vertel wat ik goed vind aan wat jij doet of bent. Wat zit je haar leuk! Goed gedaan, knapperd! Een compliment wordt er krachtiger van als het gericht is op de intrinsieke motivatie van kinderen. Bijvoorbeeld: je hebt de woorden met de -ch een aantal keer geoefend en nu lees je ze veel vlotter. Of: het is je gelukt! Of: je hebt hier een streepjespatroon getekend.
Wil je meer weten over complimenten en in de klas aan de slag met complimenten geven, kijk dan eens op Complimentenspel.
En de juf van Kevin? Zij geeft nu de mooiste complimenten.
Niet alleen voor kinderen zijn complimenten belangrijk. Ook voor jou! Hieronder lees je nog over hoe je waardevol het is om een compliment te ontvangen én hoe je dat doet. En hoe je wat complimenteuzer naar jezelf toe kan zijn.
Complimenten krijgen
Hoe is het voor jou om een compliment te ontvangen?
Wuif je ze weg?
Zwak je ze af?
Of gaat ontvangen je gemakkelijk af?
Mooi om vandaag op nationale complimentendag eens op te merken wat voor gevoel een compliment krijgen bij je oproept en dan te beslissen je er helemaal voor open te stellen en hem helemaal te ontvangen. Ook al heeft je hoofd allerlei commentaar, ook al heb je de neiging om jezelf kleiner te maken, ook al is de lof niet helemaal terecht.
Ontvang.
Ontvang wat je krijgt met open armen.
En voel maar wat dat met je doet.
Complimentje voor jou!
Complimenten geven aan de kinderen in je groep heeft vaak je aandacht. Maar hoe complimenteus ben je eigenlijk naar jezelf? Geef je jezelf in gedachten, of hardop, weleens een compliment? Zo’n goed, ondersteunend compliment?
Vaak zijn we nog wel lief en vriendelijk tegen onszelf als we iets knaps hebben gedaan, een duidelijk resultaat hebben geboekt. Een kind écht verder geholpen, de rapporten afgekregen en nog goed ook, een superleuk thema bedacht, of iets heel anders.
Maar hoe vriendelijk en complimenteus ben je als je iets heb geprobeerd, maar het is niet gelukt? Of als je een fout hebt gemaakt? Of als je het kind wel verder hebt geholpen, maar het doel nog niet hebt bereikt? Overheersen bij jou dan vooral de kritische, strenge gedachten? Bij mij vaak wel!
Ons brein is er helemaal opgericht om de fouten te zien. Hartstikke leuk om te overleven in de rimboe, maar je wordt er verder niet veel gezonder en vrolijker van. Gedachten als deze hebben we allemaal weleens: dit had je echt makkelijk af kunnen hebben, slome! Waarom heb ik dit niet beter aan gepakt? Zie je wel, ik ben helemaal niet zo’n goede leerkracht. Ik kan er ook niks van. In deze situaties helpen ze ons niet. Integendeel.
Hoe zou het zijn als je anders op jezelf zou reageren?
Met compassie?
Met complimenten voor je inzet en het proberen?
Zoals je ook op een kind in je klas zou reageren?
Probeer jezelf vandaag eens een compliment te geven op je inzet, op je gedrag, in plaats van op het resultaat dat je geboekt hebt. Net zoals bij de kinderen in je klas. Of zoals je dat bij een fijne collega of goede vriendin zou doen. Want op nationale complimentendag slaan we onszelf natuurlijk niet over!